UNESCO tarafından tüm dünyaya örnek “Eğitim Modeli” olarak gösterilen Köy Enstitülerinin 82. kuruluş yıldönümünü tüm yurtta büyük ilgi ve sevgi ile yeniden anlamaya ve anlatmaya çalışarak kutladığımız 17 Nisan Bayramının hemen ertesi günü 18 Nisan 2022 günü Sözcü gazetesinde “Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesinde okutulan Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi II Ders kitabında, Prof. Dr. Erdal Aydoğantarafından yazılan Köy Enstitülerini ve mezunlarını karalayan bir bölüm olduğuna dair haber yayınlandı.

Kitabı incelediğimizde, 10. Ünitede Köy Enstitüleri yüzeysel bir biçimde anlatıldıktan sonra “Köy Enstitüleri ve Kültür İhtilali” adlı bir bölüm olduğunu ve gazetedeki hakaret içeren bölümün sözü geçen ders kitabında bulunduğu görülmüştür.Bu bölümün Osman Turan isimli bir kişinin “Türkiye’de Siyasi Buhranın Kaynakları” kitabındaki aynı adlı bölümden olduğu gibi alınmıştır. Hiçbir eleştiri getirilmeden verilen bualıntının bölümün yazarı tarafından bu bilim dışı düşüncelerin onaylandığına işaret eder. Çünkü akademik eserlerde verilen alıntılardaki içindeki düşüncelere karşı çıkılıyorsa bu kesinlikle metin içinde belirtilir. Böyle bir düşünce belirtme yoksa yazarın o düşünceyi onayladığı düşünülür.

Köy Enstitülerinin kazanımlara sahip çıkmaya çalışan dernek ve vakıflar olarak bizler, ülkemizin hiçbir üniversitesinde hiçbir akademisyenin, hatta sıradan bir insanın bile aşağıdaörnekleri bulunan ifadeleri kabul ederek aynı görüşte olabileceğini düşünmüyoruz.

Köy enstitülü, ülkemiz edebiyatının önemli yazarlarından birinin soyadı kullanılarak tüm köy enstitülülere yapılan bu hakarete; ”…….Tezek edebiyatına kurban ve haya duyguları aşınmış birkaç çakal ve makaldan, bir iki fikir ve ahlak fukarasından başka zayiat verilmemiş olmasını şükranla kaydedebiliriz. ”

Ya da dünyaya örnek gösterilen bir eğitim sistemine yapılan bu aşağılamaya; “…Lakin hocayı ve talebeyi tahsilden ziyade toprağa bağlayan böyle iptidai ve hatta gülünç bir sisteme dünya şahit olmamıştır.”

Bu ve benzeri eleştirinin çok ötesine geçen ve asla gerçek olmayan metinlerin bir üniversite öğrencisinin ders kitabında bulunması, o kitabı okuyan öğrencilerin genç akıl ve yüreklerinde nefret ve kinle yansıması kaçınılmazdır.

Köy Enstitüleri o güne değin dünyadaki bütün devrimci hareketlerden esinlenmiş, ülkemiz koşulları dikkatle değerlendirilerek Türkiye Cumhuriyeti’ni çağdaş uygarlık düzeyine yükseltmek, köylüyü yoksulluk ve yoksunluktan kurtarmak için gerçekleştirilmiş bir eğitim devrimidir. Çoban ateşlerinden, aydınlanma meşaleleri yakan, çok sayıda saygın yazar, bilim insanı, sanatçı ve siyasetçi yetiştiren, döneminde ülkenin pek çok sorununa çözüm üreten köy enstitülerinin her bir bireyi memleket sevdası ile yoğrulmuştur.

Prof. Dr. Erdal Aydoğan’dan isteğimiz; eğer bu düşüncelere katılmıyorsa Köy Enstitülerine ve mezunlarına hem kurumsal hem kişisel, hem fikren hem de ahlaken pek çok hakaret içeren bu metnin ders kitabından çıkarılmasını, eğer bu düşüncelere katılıyorsa da bunu açıkça paylaşmasıdır. Zira kitap bu haliyle hem taraflı olmakta hem de kendisinin sosyal medyada belirttiği gibi istenmeyen bir duruma yol açmaktadır.

Bu durumu şiddetle kınarken Köy Enstitülerinin ülkemiz koşulları dikkatle değerlendirilerek Türkiye Cumhuriyetini uygar, üretken, refah düzeyi yüksek, adil, eşitlik ve özgürlüğün yer aldığı bir ülke yapma amacıyla kurulmuş eğitim kurumları olduklarını, bu kurumlardan yetişenlerin bu ülkenin aydınlık yüzleri olduğunu bir kez daha belirtir bu uğurda mücadele edenlerin önünde saygıyla eğiliriz.

KÖY ENSTİTÜLERİNİ ARAŞTIRMA VE EĞİTİMİ GELİŞTİRME DERNEĞİ

KÖY ENSTİTÜLERİ VE ÇAĞDAŞ EĞİTİM VAKFI

YENİ KUŞAK KÖY ENSTİTÜLÜLER DERNEĞİ